Kết quả điều tra gây sốc về một ổ trứng ở Costa Rica cho thấy một trong những sinh vật cổ quái nhất hành tinh có thể vén màn bí ẩn về khả năng sinh sản phức tạp của dòng dõi khủng long.
Ổ trứng nói trên được sinh ra bởi một con cá sấu Mỹ cái đã bị cô lập 16 năm trong công viên bò sát ở Costa Rica. Không những việc đẻ trứng khi không có con đực là khác thường ở loài này, trứng của nó thực sự đã chứa phôi thai trông như nhân bản vô tính từ con mẹ.
Khủng long và cá sấu có tổ tiên chung, từng tồn tại song song, tuy nhiên cá sấu vẫn duy trì được nòi giống sau đại tuyệt chủng 66 triệu năm trước do tiểu hành tinh Chicxulub - Ảnh đồ họa từ LIVE SCIENCE
Bài công bố trên tạp chí khoa học Biology Letters hôm 7-6 khẳng định đây là trường hợp cá sấu "sinh đồng trinh" đầu tiên được ghi nhận trên thế giới.
Nhóm tác giả dẫn đầu bởi cơ sở nghiên cứu Virginia Tech (Mỹ) khẳng định phát hiện mới này cung cấp những hiểu biết sâu sắc về nguồn gốc tiến hóa của hiện tượng sinh sản vô tính từ thời khủng long đến nay.
Ổ trứng lạ thường gốm 14 quả, được phát hiện vào năm 2018. Những người chăm sóc vườn thú đã cố ấp các quả trứng này trong 3 tháng nhưng không nở. Sau đó họ mở trứng ra, và hoàn toàn sốc.
Một số quả trứng chứa vật liệu lẫn lộn bên trong, không thể phân biệt được, nhưng những cái khác chứa dấu hiệu rõ ràng của phôi. Thậm chí một quả còn chứa phôi đã hình thành đầy đủ mà các phân tích di truyền cho thấy nó là một phiên bản gần giống với con mẹ.
Trước đó người ta từng phát hiện hiện tượng sinh sản vô tính này ở loài chim, dòng dõi có nguồn gốc từ khủng long. Chim và cá sấu là những đại diện còn lại của dòng họ "thằn lằn chúa", nhóm bó sát sơ khai bao gồm khủng long và dực long (thằn lằn bay).
"Bằng chứng mới cung cấp những hiểu biết đáng kinh ngạc về khả năng sinh sản vô tính có thể có ở các loài họ hàng khủng long đã tuyệt chủng của cá sấu" - nhóm nghiên cứu viết. Điều này được kỳ vọng hoàn thiện thêm bức tranh về cách khủng long đã phát triển vượt trội và hùng cứ Trái Đất trong 3 kỷ Tam Điệp - Jura - Phấn Trắng.