Từ khi nào mà các ác nhân phản diện trong phim - từ Joker cho đến Loki - có thể hút fan nhiều hơn những Wonder Woman hay Superman?
Hồi còn bé, chắc chắn nhiều người trong chúng ta từng mê mệt vì những bộ phim liên quan đến siêu anh hùng trừ gian diệt ác. Chúng ta cũng học cách phân biệt đâu là tốt, đâu là xấu từ cha mẹ và môi trường xung quanh.
Nhưng khi lớn lên, sự thật lại tương đối phũ phàng: thế giới không phân rõ ràng hai màu trắng và đen. Bất kỳ ai cũng sẽ có 2 mặt tốt và xấu, kể cả trên phim. Và càng ngày, những cái tên phản diện đang được yêu thích nhiều hơn. Chẳng hạn như "phản anh hùng" Deadpool hút được lượng fan cực khủng từ Marvel, hoặc ở vũ trụ DC thì Batman thường được yêu thích hơn Superman, hay đặc biệt nhất là sự hâm mộ đến điên cuồng dành cho thiên tài tội phạm Joker và Harley Quinn.
Và với khoa học, lý do đằng sau sự thật đầy hư cấu này là rất thuyết phục.
Các nhân vật phản diện đang gần với con người thực tế hơn
Tháng 5/2020, nghiên cứu được công bố trên Thư viện Y khoa Quốc gia (Mỹ) đã chứng minh rằng chúng ta có xu hướng đồng cảm hơn với các nhân vật có tính tương đồng với chính mình.
Trong phim, người tốt - đặc biệt là các siêu anh hùng - thường được khắc họa bằng hình ảnh tiệm cận với sự hoàn hảo, rất khó tạo ra sự đồng cảm. Trong khi trên thực tế, ai cũng có mảng tối bên trong, nên các nhân vật phản diện tạo ra sự gần gũi nhiều hơn.
Hơn nữa, phản diện thời hiện đại không xấu 100%. Họ có nội tâm phức tạp, đời tư gặp biến cố, thậm chí có hẳn một câu chuyện đầy nhân văn đằng sau. Trong Harry Potter, các fan gần như ai cũng ghét "bà cóc" Dolores Umbridge, vì mụ ác một cách vô lý và chẳng có bất kỳ logic nào đằng sau cách hành xử ấy cả.
Trong khi đó, các nhân vật phản diện trong điện ảnh thời nay có quan điểm riêng một cách rõ ràng, thậm chí đôi khi còn được công chúng chấp nhận.
Hiệu ứng trên đặc biệt đúng trong các bộ phim cho phép chúng ta nhìn thấy nhân vật phản diện ngay từ đầu. Bạn sẽ được theo dõi toàn bộ nhân vật, nhập tâm vào câu chuyện của y, và dần dần trở nên đồng cảm lúc nào không hay.
Phản diện thời hiện đại phá bỏ mọi rào cản
Xã hội nào cũng có quy định mà chúng ta buộc phải tuân theo. Đây lại chính là điểm đặc biệt của các nhân vật phản diện: họ không quan tâm đến xã hội, mà chỉ làm những gì họ muốn. Họ không cần để ý đến lời nói của người khác, cũng không bị giới hạn vì quan niệm của bất kỳ ai ngoài chính mình.
Nhân vật phản diện thời hiện đại có thể nói bất kỳ điều gì họ thích. Họ không cần phải cư xử đẹp để được đánh giá tốt. Họ nghĩ gì nói đó, nhìn chung là tụ hội những gì tự do bậc nhất. Và điều này vô tình khiến cho người xem cảm thấy hứng thú hơn.
Sự hứng thú gây tò mò
Mỗi khi chúng ta thấy ai đó làm việc xấu hoặc cư xử một cách kỳ cục, sự tò mò sẽ xuất hiện. Bạn sẽ muốn biết tại sao họ làm vậy, tò mò về quá khứ của họ, và muốn tìm hiểu xem họ thực sự nghĩ gì. Nhân vật càng gây tranh cãi, càng kích động ham muốn phân tích trong chính chúng ta.
Phản diện thời nay không thuần ác, và các nhà làm phim đã nhấn mạnh chuyện đó rất tốt. Họ trở nên ác độc vì có lý do phải làm như thế. Đấu tranh trong nội tâm cũng là rất nhiều, và khán giả thích điều đó.
Phản diện thường là nhân vật không thể dự đoán
Với các bộ phim siêu anh hùng cổ điển, mô-típ thường rất rõ ràng: nhân vật chính luôn làm việc tốt và sẽ chiến thắng. Họ luôn sống sót, đánh bại ác nhân và giải cứu thế giới.
Có điều trong điện ảnh ngày nay, bạn sẽ chẳng bao giờ biết chuyện gì sẽ xảy ra với các nhân vật phản diện cả. Các nhà làm phim sẽ khiến chúng ta quan tâm hơn đến câu chuyện của nhân vật, cuốn hút chúng ta xem đến tận cùng, để rồi chưng hửng vì một cái kết mở.
Hơn nữa, rất khó có thể dự đoán hành động của các nhân vật phản diện, vì làm việc xấu thường có nhiều lựa chọn hơn so với việc tốt. Sẽ có những khả năng điên rồ xảy ra, và điên đến đâu thì phụ thuộc vào ý tưởng của biên kịch và đạo diễn.
Ai cũng có mặt tối trong mình
Như đã nói, chúng ta không hoàn hảo. Sự đồng cảm với các nhân vật phản diện giúp chúng ta đối diện với mảng tối trong mình. Nhưng dẫu vậy, sự khám phá ấy chẳng thể nào khiến bạn phá bỏ hình ảnh của bản thân trong xã hội, hay khiến bạn trở nên xấu xa hơn. Nó chỉ tạo ra sự hứng thú mà thôi.
Nguồn: BS, VT.co